In de geest van Darwin
presentatie
Verzamelaar
- Charles Darwin
- geboren 12 februari 1809 in Shrewsbury
- welgestelde familie
- verliest moeder op jonge leeftijd
- verzamelt insecten, schelpen, mineralen ...
- scheikundige experimenten en jagen
Evolutie
- studeert medicijnen in Edinburgh
- leert ideeën over evolutie kennen
- wetenschappers zoeken verklaring voor fossielen
- giraf die door oefening nek laat groeien
Goddelijke horloges
- kan geen bloed of pijn verdragen
- gaat theologie studeren in Cambridge
- scheppingsverhaal
- William Paley
de wereld als complexe horloge
God als horlogemaker
Op reis met HMS The Beagle
- weinig aandacht voor verplichte vakken
- verdiept zich in geologie en botanie
- expeditie o.l.v. kapitein Robert FitzRoy
- kustlijnen Zuid-Amerika in kaart brengen
- bestudeert de lokale fauna, flora en geologie
- veel tijd om te lezen en na te denken
De Galapagoseilanden
- wereldreis van vijf jaar
- verzamelt er op los
- de Galapagoseilanden
- bestudeert vinken, schildpadden en spotvogels
- diversiteit
- variatie
Kinderen lijken op hun ouders, hun broers en zussen. Maar naast de gelijkenissen, zijn er ook verschillen. Zo is het voor alle organismen in de natuur.
Penvrienden
- terug in Engeland
- gerespecteerd wetenschapper
- trouwt met zijn nicht Emma Wedgwood
- tien kinderen, waarvan drie overlijden
- slechte gezondheid
- briefwisseling met fokkers
- overerving
Eigenschappen zijn erfelijk: ouders geven ze door aan hun nakomelingen.
De strijd om het bestaan
- Thomas Malthus
bevolkingstoename > voedselproductie
hongersnood en massale sterfte - natuur is geen prachtig complex horloge
- concurrentie voor voedsel, veilige broedplaats, licht ...
- natuurlijke selectie
Organismen die beter in hun omgeving passen, hebben meer kans om te overleven en voor nakomelingen te zorgen dan minder goed aangepaste organismen.
De evolutie van de oergiraf
- oergiraf = dier met gewone nek
- verandering in de omgeving
meer regen, hogere bomen - mama, papa en drie nakomelingen
lijken op elkaar, toch kleine verschillen (variatie) - jongste oergiraf heeft iets langere nek
kan als enige aan bovenste takken en overleeft - geeft zijn eigenschappen (iets langere nek), door aan zijn nakomelingen (overerving)
- na eeuwen nieuwe soort: de giraf
- zelfde proces bij grassprieten, kwallen ... en mensen
Seksuele selectie
- niet alle eigenschappen bieden voordeel om te overleven
- sommige zijn gewoon mee geëvolueerd
staartbeentje - sommige bieden voordeel bij de voortplanting
staart van de mannetjespauw - seksuele selectie
Gaat over die eigenschappen die ervoor zorgen dat een mannetje gekozen wordt door een vrouwtje.
Publicatie
- bang voor reacties
- gelovige vrouw
- Alfred Russel Wallace
- 1859: Over het ontstaan van soorten
resultaat van twintig jaar wetenschappelijk werk - 1871: Over de afkomst van de mens
Verketterd
- voorstanders en hevige tegenstanders
- mensen en apen = zelfde voorouders
- de mens als soort tussen vele soorten
- verliest geloof in God
- vandaag nog steeds debat
geloof versus wetenschap
Genen
- Gregor Mendel
kruisen van erwten
basis van de genetica - DNA of genen: code die erfelijke eigenschappen bepalen
blauwe ogen, een lange nek, een mooie staart ... - kopieerfoutjes bij doorgeven DNA:
kan leiden tot handicaps of nuttige eigenschappen
In de geest van Darwin
- sterft op 19 april 1882 na een hartaanval
- 73 jaar
- stond open voor andere meningen
- durfde tegen de stroom ingaan
- kritisch en wetenschappelijk onderzoek
- uitdagingen van vandaag en morgen:
sleutelen aan ons eigen DNA - kritische en open geest